Rencista też może pracować. Pracodawca i ZUS muszą wiedzieć, gdzie chory przebywa w trakcie e-ZLA.

Renciści, którzy mają orzeczoną niezdolność do pracy, mimo ograniczeń wynikających ze stanu zdrowia mogą podejmować pracę zarobkową. Muszą tylko uważać na graniczne kwoty przychodu.

Wiele osób, które pobierają rentę z tytułu niezdolności do pracy, pracuje zawodowo, nawet jeśli mają orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy, czy niezdolność do samodzielnej egzystencji. Tylko w grudniu 2023 r. 293,2 tys. osób z ustalonym prawem do renty podlegało ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu niż renta. Spośród nich 251,1 tys. opłacało także składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Z raportu ZUS wynika, że na koniec ubiegłego roku wśród pracujących rencistów nieznacznie przeważały kobiety – stanowiły 52,9 proc. tej grupy świadczeniobiorców. Prawie połowa (48 proc.) pracujących rencistów to osoby w wieku 55 lat i więcej. Najwięcej czynnych zawodowo rencistów mieszka 
w województwie śląskim (13,8 proc.) i mazowieckim (13,1 proc.), najmniej natomiast – w województwie opolskim – 2,0 proc. Średnio na 1000 osób pobierających rentę 151 z nich pracuje. Najwięcej pracujących  rencistów na 1000 osób pobierających to świadczenie zamieszkuje województwo wielkopolskie (180), mazowieckie i kujawsko-pomorskie (po 176), a najmniej – województwo świętokrzyskie (118).

Najczęściej renciści zatrudniani są na umowę o pracę

Wśród zatrudnionych rencistów podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu najliczniejszą grupą są osoby wykonujące umowę o pracę – stanowią one 67,7 proc. ogółu pracujących rencistów. Przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność stanowią 13,1 proc., a  osoby pracujące  na umowę zlecenia – 15,2 proc. Podobny podział widoczny jest wśród pracujących rencistów podlegających ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. W tym przypadku również zdecydowanie przeważają pracownicy wykonujący zatrudnienie w ramach stosunku pracy – stanowią oni 78,4 proc., mniejszy jest natomiast udział prowadzących pozarolniczą działalność – 6,1 proc.

Najwięcej dorabiających do świadczeń rencistów pracowało u przedsiębiorców z sekcji PKD N -Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca – u tych płatników pracuje 19 proc. rencistów, sekcji C – Przetwórstwo przemysłowe (15,8 proc.) oraz sekcji G -Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle – 14 proc. rencistów.  

Limity dorabiania

Do renty można dorabiać. Trzeba jednak pamiętać, że istnieją limity przychodów. Ich przekroczenie może spowodować, że ZUS zmniejszy lub zawiesi wypłatę świadczenia. Zarobki do kwoty 5703,20 zł brutto miesięcznie, czyli do 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nie wpłyną na zmniejszenie renty. Jeśli będą wyższe niż 10 591,60  zł brutto, czyli 130 proc. tego wynagrodzenia, to świadczenie ZUS może zawiesić. Uzyskanie przychodów miesięcznie w granicach od 5703,20 zł brutto do 10 591,60  zł brutto może spowodować zmniejszenie wypłacanego świadczenia o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia. W przypadku renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy jest to kwota 890,63 zł, a w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy 668,01 zł. 

***********************************************

Pracodawca i ZUS muszą wiedzieć, gdzie chory przebywa w trakcie e-ZLA 

Każdy ubezpieczony ma obowiązek informowania o zmianie swojego miejsca pobytu w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Na powiadomienie ZUS-u i pracodawcy są 3 dni. Mimo to, wiele osób o tym obowiązku zapomina. 

- Choroba czy uraz podczas urlopu może przytrafić się każdemu. Warto zadbać o to, by lekarz wystawił zwolnienie na adres, pod którym rzeczywiście będziemy przebywać w trakcie rekonwalescencji. Adres pobytu może być inny niż zamieszkania, zameldowania czy adres, który figuruje w naszej dokumentacji medycznej. Zdarza się, że w trakcie zwolnienia potrzebujemy opieki innych osób i dlatego na czas kuracji przenosimy się do rodziny – mówi Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.Jeśli w czasie niezdolności do pracy ubezpieczony będzie przebywać w innym miejscu niż to, które wyświetli się w systemie lekarzowi lub asystentowi medycznemu, gdy będzie wystawiać elektroniczne zwolnienie lekarskie, to trzeba podać właściwy adres, pod którym chory będzie przebywał. 
W przypadku zmiany miejsca pobytu w trakcie zwolnienia należy w ciągu 3 dni poinformować o tym pracodawcę i ZUS (formularz ZZD) – dodaje rzeczniczk

Właściwy adres, pod którym przebywa chory, jest ważny szczególnie podczas kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby. Do chorego pod adres wskazany na zwolnieniu lekarskim może trafić korespondencja z ZUS-u wzywająca na badanie do lekarza orzecznika. W przypadku niestawienia się na taką kontrolę, zasiłek chorobowy zostaje wstrzymany od następnego dnia po wyznaczonej dacie badania,  ze względu na uniemożliwienie badania przez lekarza orzecznika ZUS. By tak się nie stało, należy upewnić się, czy lekarz wystawia zwolnienie lekarskie na adres, pod którym będziemy przebywać w czasie chorobowego. 

Krystyna Michałek

regionalny rzecznik prasowy ZUS

w województwie kujawsko-pomorskim